سلام یکی از دوستان درخواستی کردند که عینا در زیر قرار میدم
"آقا شما که اهل فن هستید، یه پست بذار ببینیم چطوری از طریق dna رابطه خونی
رو پیدا می کنند. من یکی دعات می کنم. حوصله ندارم متن علمی سخت، سخت
بخونم."
خیلی خلاصه و ساده اگر بخوام توضیح بدم اینطوری میشه که...
در هر سلول بدن ما انسان ها (قطعه ای کوچکتر از نوک سوزن) رشته هایی وجود داره که اگر اون ها رو در کنار هم قرار بدیم طولشون به 2 متر می رسه (اشتباه نکردم! 2 متر رشته در هر نوک سوزن). به این رشته 2 متری گفته میشه DNA.
همه ما انسان ها DNA مشابهی دازیم (حدود 99%) اما تفاوت های کوچکی هم این وسط وجود داره. اینجاست که خداوند می فرمایند "و مِن آیاتِهِ خَلقُ
السَّمَوَاتِ والاَرض و اِختِلافُ اَلسِنَتِکُم و اَلوَانِکُم اِنَّ في ذَلِکَ
لایَاتٍ لِلعَالِمیِن.
و از نشانه های اوست آفرینش آسمانها و زمین و
گوناگونی زبانها و رنگهای شما همانا درآن نشانه هایی است برای دانشمندان. "سوره روم
آیه 22"."
این که من از شما خوشتیپ تر هستم به خاطر همین تفاوت جزئی هست که با هم داریم! اما این 2 متر DNA ما از کجا میاد؟ خداوند سیستم جالبی رو در اندام های جنسی ما قرار داده که نتیجه اون نصف شدن DNA در سلول های جنسی هست. یعنی این سلول ها به جای رشته 2 متری، رشته 1 متری دارن. خوب فایده این کار چیه؟ فایده اون اینه که اندازه DNA هر فرد همیشه 2 متر می مونه. وقتی آقا و خانوم محترم با هم اعمال خاکبرسری انجام میدن، اسپرم آقا و تخمک خانوم (که هر کدوم 1 متر DNA) دارن با هم ترکیب میشن و سلول تخم به وجود میاد. سلول تخم هم در رحم براش اتفاقاتی می افته و رشد و تمایز و ... صورت می گیره و نهایتا نوزاد یا نور دیده والدین به دنیا میاد.
خوب از اونجایی که نوزاد از هر کدوم از والدین، نیمی از DNA رو دریافت کرده پس DNA او 50% به هر کدوم شبیه هست.
دانشمندان روش هایی رو پیدا کردن که با اون DNA هر فرد رو به شکل الگوهایی نواری مشخص می کنن. مثل شکل زیر.

فرزند باید الگوهایی از پدر و مادر رو داشته باشه. اگر الگوها متفاوت باشه افراد با هم نسبتی ندارن.
تفسیر این الگوها از توضیح این بحث خارجه. خطای این روش تقریبا نزدیک صفر هست.
ساده ترین توضیحی که میتونستم بدم این بود. البته یک بار پستم رو بلاگفا خورد و این بار حوصله و وقت نداشتم که مثل دفعه قبل بنویسم
------------------------
تو ایــــــــــــن کلیپ هم روش انجام کار البته با متد قدیمی رو میتونید ببینید
کسانی که اطلاعات بیشتری می خوان میتونن متن پایین رو بخونن
------------------
تعیین
هویت از جمله آزمایشاتی است که به منظور تأیید رابطه پدر و فرزندی (تعیین
ابوت) و یا مادر و فرزندی انجام میگیرد. این آزمایش با توجه به درخواست
متقاضیان در مواردی که به هر دلیل نیاز به اثبات این رابطه وجود داشته باشد
انجام میشود. البته در بیشتر موارد رابطه پدر و فرزندی است که مورد
آزمایش قرار میگیرد. در این آزمایش نمونه DNA
پدر یا مادر فرضی با نمونه فرزند مقایسه میشود. در صورتی که فرزند هنوز
به دنیا نیامده باشد لازم است از جنین نمونهگیری انجام گیرد و مقایسه
نمونه پدری با نمونه جنینی انجام گیرد.
این آزمایش که در اصل انگشت نگاری DNA
است در مواردی که جرمی انجام گرفته است و نیاز به شناسایی نمونه های جمع
آوری شده از صحنه جرم وجود دارد با مقایسه بین این نمونهها و نمونههای
متهمین نیز انجام میگیرد.
همچنین
این آزمایش را میتوان برای جستجوی اعضای گمشده خانواده و یا شناسایی
هویت افراد از روی آثار باقیمانده از بدن آنها همانند شناسایی نمونههای
باقیمانده از سوانح طبیعی نظیر سیل، زلزله، آتش سوزی و تصادفات هوایی و زمینی و بلایای اجتماعی نظیر جنگها و درگیریها انجام داد.
این مقایسه توسط چندین مارکر ژنتیکی انجام میگیرد. این مارکرها توالیهای تکرار شده از DNA هستند و Variable Number Tandem Repeats (VNTR) و Short Tandem Repeat (STR) نامیده
میشوند. این تکرارها در نواحی اینترونی واقع شدهاند و تعداد آنها در
افراد مختلف متفاوت است (پلی مورف). این تفاوت میتواند به عنوان مبنای
قابل قبول برای تمیز و تشخیص DNA
افراد مختلف به کار گرفته شود. علاوه بر این چون هر فرد نیمی از ژنهای
خود را از پدر و نیمی را از مادر دریافت میکند، میتوان روابط خویشاوندی
را با استفاده از این مارکرها اثبات کرد. هر فرزند یک الل مشابه با پدر و
یک الل مشابه با مادر دارد. البته با توجه به قوانین احتمالات و تفاوت در
فراوانی این اللها در جمعیتهای مختلف نمیتوان تنها به بررسی یک یا دو
مارکر اکتفا کرد. در این آزمایشگاه حداقل 15 تا 16 مارکر مورد مقایسه قرار
میگیرند که شامل 13 مارکر CODIS نیز میباشند. CODIS پایگاه دادههایی از DNA است که توسط FBI بنیان گذاری شده است. این پایگاه برای کمک به شناسایی هویت مجرمین با استفاده از نمونههای جمع آوری شده در آزمایشگاههای FBI مورد استفاده قرار میگیرد و در راهاندازی آن دستورالعملها عملی استاندارد در نظر گرفته شده است.
هنگام مقایسه بین مارکرهای اگر فرزند حتی در یک ناحیه با پدر یا مادر فرضی تفاوت داشته باشد رابطه خویشاوندی تأیید نمیشود.
برای شناسایی این مارکرها از دستگاه توالی یاب ABI استفاده میشود. در این دستگاه نمونههای DNA پس از انجام آزمایش PCR اولیه
در لولههای الکتروفورز مویینه حرکت کرده و با توجه به اندازه قطعات از هم
تفکیک شده و به صورت گرافهای کامپیوتری نمایش داده میشوند. به این ترتیب
اندازه مارکرهای ژنتیکی در فرزندان و پدر و مادر فرضی اندازه گرفته و با
یکدیگر مقایسه می شوند.
درصد خطای این آزمایش بسیار بسیار کم (میزان خطا ≈ 19- 10 ×7.2) است.
